پژوهشگران دانشگاه ییل در مطالعه‌ای نوآورانه موفق به شناسایی تغییرات سلولی و مولکولی در مغز افرادی شدند که از اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) رنج می‌برند. این تحقیق که در مجله معتبر Nature منتشر شده، برای نخستین‌بار PTSD را در سطح تک‌سلولی بررسی کرده و تصویری دقیق از تأثیرات ماندگار تروما بر ساختار مغز ارائه می‌دهد.
به گزارش ایسنا، این مطالعه با تجزیه و تحلیل بیش از دو میلیون هسته سلولی از بافت مغز ۱۱۱ فرد، تمرکز خود را بر ناحیه قشر پیش‌پیشانی پشتی-جانبی گذاشت؛ بخشی از مغز که نقش کلیدی در تصمیم‌گیری و تنظیم احساسات دارد. نمونه‌ها از افراد مبتلا به PTSD، اختلال افسردگی اساسی (MDD) و افراد فاقد اختلال روانی جمع‌آوری شده بود.
یکی از یافته‌های مهم این تحقیق، تغییرات ژنتیکی در نوع خاصی از نورون‌ها به نام نورون‌های مهاری بود. این نورون‌ها که نقش تنظیم فعالیت سایر نورون‌ها را دارند، در مغز افراد مبتلا به PTSD عملکرد طبیعی خود را از دست داده‌اند. این اختلال می‌تواند منجر به بیش‌فعالی قشر جلوی مغز شود و علائمی مانند کابوس، اضطراب شدید و واکنش‌های افراطی به محرک‌ها را توضیح دهد.
همچنین پژوهشگران تفاوت‌هایی در عملکرد سلول‌های ایمنی مغز یا میکروگلیاها مشاهده کردند. در حالی که این سلول‌ها در افراد مبتلا به افسردگی بیش‌فعال بودند، در مبتلایان به PTSD به طرز غیرمنتظره‌ای خاموش عمل می‌کردند. این تفاوت عملکردی می‌تواند به درک بهتر تمایزهای زیستی میان این دو اختلال کمک کند.
علاوه بر این، تغییراتی در سلول‌های اندوتلیال که دیواره رگ‌های خونی مغز را تشکیل می‌دهند نیز شناسایی شد. این سلول‌ها نقش مهمی در انتقال هورمون‌های استرس به مغز دارند و اختلال در عملکرد آن‌ها می‌تواند توضیحی برای سطح بالای هورمون‌های استرس در مبتلایان به PTSD باشد.
متیو گیرجنتی، پژوهشگر ارشد این پروژه، اظهار داشت: «ما توانسته‌ایم مسیرهای مولکولی خاصی را شناسایی کنیم که می‌توانند هدف درمان‌های دارویی قرار گیرند. این دستاورد تنها با بررسی دقیق سلول‌های منفرد و تحلیل تغییرات ژنتیکی آن‌ها ممکن شد.»
این یافته‌ها نه‌تنها درک علمی از PTSD را به سطحی جدید ارتقا می‌دهند، بلکه می‌توانند زمینه‌ساز توسعه درمان‌های هدفمند و مؤثر برای این اختلال پیچیده باشند. در حالی که تاکنون درمان‌های PTSD عمدتاً بر پایه داروهای ضدافسردگی بوده‌اند، این مطالعه امید تازه‌ای برای طراحی داروهایی با عملکرد دقیق‌تر و اثربخشی بالاتر فراهم کرده است.
نتایج این تحقیق گامی مهم در جهت شناخت عمیق‌تر از نحوه تأثیر تروما بر مغز انسان و توسعه راهکارهای درمانی نوین برای اختلالات روانی به شمار می‌رود.
