کاخ گلستان، نگین بی‌بدیل معماری قاجاری و ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو، پس از نیم سال تعطیلی برای اجرای اقدامات حفاظتی و مرمتی، از اول مهرماه به‌صورت مرحله‌ای درهای خود را به روی علاقه‌مندان خواهد گشود. این تعطیلی از آغاز «جنگ دوازده‌روزه» (۲۳ خردادماه)، فرصتی برای تقویت زیرساخت‌های ایمنی و زیباسازی فضای تاریخی فراهم آورد.
مرحله نخست بازگشایی
در اولین گام، آن بخش‌هایی از مجموعه که فاقد اشیای موزه‌ای‌اند یا امکان چیدمان سریع‌تر آثار در آن‌ها وجود دارد، آماده بازدید می‌شوند:
- عمارت تخت مرمر، بادگیر، طبقه اول شمس‌العماره و خلوت کریم‌خانی
- محوطه باغ گلستان به همراه نمایشگاه فرش‌های منتخب در شمس‌العماره
این بخش‌ها با نصب تابلوهای راهنما، افزوده‌شدن دستگاه‌های نمایش دیجیتال و بهبود نورپردازی، برای گردشگرانی که نخستین بار قدم به این کاخ می‌گذارند، تجربه‌ای همراه با روایت تصویری از تاریخ را رقم خواهد زد.
مرحله دوم؛ تکمیل فضای موزه‌ای
بخش‌های اصلی موزه‌ای کاخ که نیازمند مرمت تدریجی اشیاء و تزئینات بودند، در مراحل بعدی بازگشایی می‌شوند. این فضاها شامل موزه مردم‌شناسی و تالار امیرکبیر (عمارت الماس)، تالار مناسبات دول خارجه (موزه حوض‌خانه)، تالار مشروطه (عمارت برلیان)، موزه نگارستان، موزه ظروف و در نهایت تالارهای سلام، آینه و عاج کاخ اصلی هستند.
هر یک از این تالارها نخست تحت پوشش پروژه‌های حفاظتی پیشگیرانه، ارتقای سیستم‌های نظارت تصویری و تکمیل مرمت تزئینات نقاشی و گچ‌بری قرار گرفته‌اند. بخش‌هایی از پارکت‌های چوبی نیز تعویض یا تثبیت شده و برخی از اشیاء منقول تاریخی در کارگاه مرمت زیر نظر کارشناسان قرار دارند تا پس از پایان عملیات، با حضوری مصون و با کیفیت‌تر در معرض دید عموم قرار گیرند.
مرمت‌های پایان‌یافته علاوه بر حفاظت، امکان افزودن امکانات جدید مانند راهنمای صوتی چند زبانه و گالری‌های تعاملی را نیز فراهم کرده است. به گفته آفرین امامی، مدیر مجموعه، هرگاه هر تالار آماده بهره‌برداری شود، با اطلاع‌رسانی رسمی و هماهنگی معاونت میراث فرهنگی کشور، دوباره میزبان بازدیدکنندگان خواهد بود. این روند مرحله‌ای نه تنها بستری برای شفافیت برنامه‌ها ایجاد می‌کند، بلکه نشان می‌دهد چگونه می‌توان با حفظ اصالت، تجربه بازدید از یکی از مهم‌ترین یادگارهای دوره قاجار را به‌روز کرد.
