محققان تایوانی موفق به توسعه یک سامانه هوش مصنوعی پیشرفته به نام «BrainProbe» شدهاند که قادر است با دقتی چشمگیر، اسکیزوفرنی را از طریق تحلیل دادههای MRI شناسایی کند. این فناوری نوین، نخستین ابزار مبتنی بر هوش مصنوعی در جهان است که با بهرهگیری از یادگیری عمیق، تغییرات ساختاری و عملکردی مغز مرتبط با این اختلال روانی را تشخیص میدهد.
به گزارش ایسنا به نقل از تایپه تایمز، این سامانه توسط تیمی از پژوهشگران بیمارستان عمومی جانبازان تایپه (TVGH) طراحی شده و توانسته است با دقت ۹۱.۷ درصد، مرزهای تشخیص روانپزشکی را جابهجا کند. برخلاف روشهای سنتی که به مصاحبههای بالینی و ارزیابیهای رفتاری متکی هستند، BrainProbe از دادههای تصویربرداری مغزی برای شناسایی ناهنجاریهای پنهان بهره میبرد.
دکتر آلبرت یانگ، معاون مرکز توسعه هوش مصنوعی پزشکی TVGH، با اشاره به اهمیت این دستاورد گفت: «روانپزشکی سالهاست در جستوجوی نشانگرهای بیولوژیکی عینی برای تشخیص دقیقتر بیماریهای روانی است. BrainProbe گامی بزرگ در این مسیر است.»
اسکیزوفرنی یکی از پیچیدهترین اختلالات روانی است که با علائمی مانند توهم، هذیان و اختلالات شناختی همراه است. تشخیص این بیماری اغلب دشوار و زمانبر است و به همین دلیل، بسیاری از بیماران با تأخیر تحت درمان قرار میگیرند. ابزار BrainProbe با تحلیل بیش از یک دهه دادههای MRI از بیش از ۱۵۰۰ فرد سالم و مبتلا، قادر است تغییرات ظریفی را شناسایی کند که برای چشم انسان قابل مشاهده نیست.
در یکی از موارد بالینی، این سامانه توانست علائم اولیه بیماری را در مردی ۳۰ ساله با توهمات شنوایی و افکار پارانوئیدی شناسایی کند. بررسیهای بیشتر، ابتلای او به اسکیزوفرنی را تأیید کرد.

علاوه بر تشخیص، BrainProbe قابلیت ردیابی تغییرات مغزی در طول زمان را نیز دارد. این ویژگی به پزشکان امکان میدهد روند پیشرفت بیماری یا تأثیر درمان را بهصورت دقیقتری دنبال کنند. به گفته یانگ، این ابزار حتی میتواند شاخصی برای سنجش پیری مغز ارائه دهد.
در حال حاضر، این فناوری در قالب یک برنامه کارآزمایی بالینی در تایوان در حال اجراست و در انتظار تأیید نهایی از سوی سازمان غذا و داروی این کشور قرار دارد. تیم تحقیقاتی همچنین در حال همکاری با مراکز بینالمللی برای گسترش دامنه دادهها و اعتبارسنجی این ابزار در جمعیتهای متنوع قومی است.
یانگ ابراز امیدواری کرد که این پلتفرم بتواند به ابزاری جهانی برای تشخیص دقیقتر و سریعتر اختلالات روانی تبدیل شود و تحولی اساسی در حوزه روانپزشکی ایجاد کند.