شهرداری تهران برای مقابله با بحران کمبود آب و حفاظت از فضای سبز پایتخت، برنامهای جامع شامل احداث تصفیهخانههای محلی و مدیریت آفات جنگلی را در دستور کار قرار داده است. این اقدامات نوآورانه با هدف کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی و حفظ سلامت درختان شهری انجام میشود.
تصفیهخانههای محلی: منبع جدید آب برای فضای سبز
مدیرکل محیط زیست و توسعه پایدار شهرداری تهران، محمدصابر باغخانیپور، از برنامهریزی گسترده برای ساخت تصفیهخانههای محلی در سطح شهر خبر داد. او تاکید کرد که این طرح پاسخی حیاتی به کمبود آب و راهی برای کاهش برداشت از منابع زیرزمینی است. وی توضیح داد که پیش از این، روانآبهای شهری بدون استفاده هدر میرفتند، اما با بهرهبرداری از این تصفیهخانهها، آب حاصل از تصفیه این روانآبها مستقیماً برای آبیاری فضای سبز مورد استفاده قرار خواهد گرفت.

در حال حاضر، پنج تصفیهخانه در تهران عملیاتی شدهاند و ۱۵ تصفیهخانه دیگر نیز در مراحل ساخت قرار دارند. باغخانیپور پیشبینی کرد که با تکمیل این پروژهها، حدود ۱۵ میلیون متر مکعب آب در سال تصفیه و برای آبیاری فضای سبز پایتخت به کار گرفته خواهد شد. این حجم آب به طور قابل توجهی فشار بر چاهها و منابع آب زیرزمینی را کاهش میدهد و به پایداری محیط زیست شهری کمک میکند.
ذخیرهسازی اضطراری آب در بوستانها: آمادگی در برابر بحران
یکی دیگر از اقدامات مهم شهرداری، نصب مخازن ذخیره آب در تمامی بوستانهای تهران به دستور شهردار است. این مخازن برای ذخیرهسازی اضطراری آب طراحی شدهاند تا در شرایط کمآبی یا بروز بحران، نیاز آبی فضاهای سبز را تامین کنند. این اقدام نشاندهنده برنامهریزی هوشمندانه برای مدیریت بحران آب و تضمین سرسبزی شهر حتی در شرایط دشوار است.
باغخانیپور به یک سوءتفاهم رایج در میان شهروندان نیز اشاره کرد. وی توضیح داد که عملیات حفاری و ساخت سازههای زیرزمینی در برخی بوستانها، گاهی این تصور را ایجاد میکند که قرار است ساختمانهای جدیدی مانند مسجد یا مدرسه ساخته شود. اما او تاکید کرد که این فضاها صرفاً برای ایجاد مخازن ذخیره آب در دل زمین هستند و هیچ کاربری دیگری ندارند. این شفافسازی میتواند به رفع نگرانیها و افزایش اعتماد عمومی کمک کند.
بحران آفات در جنگلهای تهران: ضرورت قطع درختان بیمار
مدیرکل محیط زیست شهرداری تهران همچنین به مشکلات جدی در جنگلهای اطراف تهران نظیر چیتگر، سرخهحصار و لویزان پرداخت. وی دو معضل اصلی را معرفی کرد که ریشه در بیش از ۶۰ سال پیش دارند: تککشتی و کاشت گونههای مشابه (عمدتاً کاج) که تنوع زیستی را از بین برده است. این یکنواختی، باعث شده تا با ظهور کوچکترین آفت، کل جنگل در معرض آسیب گسترده قرار گیرد.
او توضیح داد که در حال حاضر، آفت “سوسک پوستخوار” به برخی از این مناطق حمله کرده و موجب بیماری و خشکی درختان شده است. در مواجهه با این بحران، شهرداری تهران چارهای جز قطع درختان آلوده ندارد. این اقدام ضروری، برای جلوگیری از گسترش آفت به سایر نقاط جنگل و حفظ سلامت کلی اکوسیستم انجام میشود. باغخانیپور به شایعاتی مبنی بر فروش چوب این درختان نیز واکنش نشان داد و تاکید کرد که این شایعات بیاساس هستند. وی توضیح داد که چوب درختان آلوده به دلیل بیماری، قابل استفاده نیست و باید سوزانده یا دفن شود. این شفافسازی از سوی شهرداری میتواند ابهامات و نگرانیهای عمومی را کاهش دهد.
این اقدامات، چه در زمینه مدیریت آب و چه در خصوص سلامت جنگلها، نشاندهنده تلاشهای شهرداری تهران برای ایجاد شهری پایدار و سرسبز است. به نظر شما، چه رویکردهای دیگری میتواند در مدیریت پایدار منابع طبیعی و محیط زیست شهری تهران موثر باشد؟