بنیاد علوی در راستای تحقق عدالت آموزشی و ارتقای کیفیت فضاهای آموزشی در مناطق محروم کشور، طرح بزرگی را برای نوسازی مدارس سنگی آغاز کرده است. این طرح با اعتباری بالغ بر ۲ هزار میلیارد تومان و با تکیه بر فناوریهای نوین پیشساخته، در ۱۵ استان به طور همزمان در حال اجراست و نویدبخش حذف فضاهای آموزشی ناایمن و توسعه زیرساختهای آموزشی در نقاط کمتر برخوردار است. این رویکرد جدید که بر پروژههای زیربنایی و اثربخش متمرکز شده، نشان از عزمی جدی برای رفع محرومیتهای آموزشی دارد.
<
>
رویکرد نوین بنیاد علوی در مقابله با چالش مدارس سنگی ناایمن
مهدی هاتف، مدیرعامل شرکت اسکان ایران و مسئول پروژههای عمرانی بنیاد علوی، در تشریح جزئیات این طرح، بر تغییر رویکرد بنیاد در دو سال اخیر تأکید کرد. به گفته وی، بنیاد علوی بهجای پراکندگی موضوعی، بر پروژههای زیربنایی در حوزههای اشتغال، آموزش و سلامت متمرکز شده است. یکی از مهمترین این برنامهها، حذف و جایگزینی مدارس سنگی ناایمن است که به دلیل قدمت بالا، مصالح نامناسب و عدم انطباق با استانداردهای روز، خطرات جدی برای دانشآموزان و کادر آموزشی ایجاد میکنند و سالها در اولویت نوسازی قرار نگرفته بودند.
آقای هاتف اشاره کرد که پیش از این، آمار دقیقی از تعداد مدارس ناایمن وجود نداشت، اما با بررسیهای انجامشده، ۳۰۰ مدرسه در اولویت قرار گرفتند که شامل بیش از ۱۱۰۰ کلاس درس میشوند. این مدارس عمدتاً در مناطق کوهستانی و صعبالعبور قرار دارند که دسترسی به آنها دشوار است و ملاک انتخاب نیز وجود حداقل ۲۰ دانشآموز و پایداری جمعیت روستا بوده است. فرایند شناسایی از آذر ۱۴۰۲ آغاز و عملیات اجرایی از ابتدای سال جاری شروع شده است. تاکنون حدود ۴۰ درصد پیشرفت فیزیکی حاصل شده و ۲۳۰ کلاس تا اول مهر ماه جاری تحویل گردیده است. پیشبینی میشود مابقی مدارس نیز تا پایان سال جاری از نظر عمرانی تکمیل و افتتاح رسمی آنها برای اول مهر سال آینده برنامهریزی شده باشد. این پروژه با همکاری سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور، یکی از گستردهترین برنامهها برای ارتقای عدالت آموزشی به شمار میرود.
جزئیات مالی و اجرایی طرح نوسازی مدارس سنگی در مناطق محروم
مسئول پروژههای عمرانی بنیاد علوی به ابعاد مالی و اجرایی این طرح بزرگ نوسازی مدارس سنگی پرداخت. وی اعلام کرد که برای این طرح ۲ هزار میلیارد تومان اعتبار پیشبینی شده که با مشارکت ۵۰ درصدی بنیاد مستضعفان و وزارت آموزش و پرورش تأمین میشود. نکته حائز اهمیت در این طرح، واگذاری عاملیت اجرا به بنیاد مستضعفان و بنیاد علوی است. این تصمیم به دلیل حساسیت بالا، لزوم سرعت عمل و جلوگیری از افزایش هزینههای سربار اتخاذ شده است، برخلاف پروژههای گذشته که بنیاد صرفاً نقش حمایتی داشت و مسئولیت اجرا بر عهده نهادهای دیگر بود.
دشواری دسترسی به محل برخی از این مدارس، از جمله در مناطقی مانند الیگودرز، که کیلومترها از آخرین نقطه آسفالت فاصله دارند، چالش بزرگی است که بنیاد علوی مسئولیت آن را پذیرفته است. این شرایط جغرافیایی نامساعد باعث شده بود که خیرین نیز کمتر به این مناطق ورود کنند و این مدارس برای سالیان متمادی در محرومیت باقی بمانند. با این حال، امید است که با تکمیل بخش عمده مدارس اولویتدار تا پایان سال جاری، بخش قابل توجهی از نیازهای آموزشی این مناطق برطرف شود، هرچند تکمیل مدارس بسیار دورافتاده و واقع در ارتفاعات ممکن است زمان بیشتری ببرد.
فناوری پیشساخته، راهکاری نوین برای تسریع در نوسازی مدارس سنگی
یکی از ابتکارات کلیدی در این طرح، استفاده از فناوری پیشساخته و رویکرد تیپسازی نقشههاست. مهدی هاتف توضیح داد که برای افزایش سرعت و کیفیت کار، نقشههای کلاسها با تمام جزئیات طراحی، سیستمهای گرمایشی، تجهیزات و استانداردهای لازم و متناسب با اقلیم مناطق عمدتاً کوهستانی از پیش آماده شدهاند. این تیپسازی باعث میشود تا مراحل طراحی و تأیید نقشهها زمانبر نباشد و اجرا با سرعت بیشتری پیش رود.
ویژگی بارز دیگر، استفاده گسترده از سازههای پیشساخته است. در مناطقی که امکان حمل مصالح وجود دارد، مدارس با پنلهای مسلح و بتن سبک اتوکلاوشده ساخته میشوند. این سازهها مزایای قابل توجهی دارند که به شرح زیر است:
عایقبندی فوقالعاده: این سازهها مقاومت بسیار بالایی در برابر گرما و سرما دارند که منطبق با بالاترین گرید ++EC مقررات ملی ساختمان در مبحث ۱۹ است. این ویژگی به کاهش مصرف انرژی و ایجاد فضایی مطلوب برای تحصیل کمک شایانی میکند.
مقاومت در برابر آتش: سازههای پیشساخته مورد استفاده، تا ۴ ساعت در برابر آتشسوزی مقاوم هستند که امنیت جانی دانشآموزان و کادر آموزشی را به شکل چشمگیری افزایش میدهد.
کیفیت استاندارد: کیفیت ساخت آنها برخلاف روشهای سنتی که ممکن است به مهارت عوامل اجرایی محلی وابسته باشد، از یکنواختی و استاندارد بالایی برخوردار است.
صرفهجویی در مصرف آب: میزان آب مصرفی در ساخت این سازهها یکچهارم تا یکپنجم روش سنتی است که در شرایط بحران آب کشور و مناطق خشک، اهمیتی حیاتی دارد.
این رویکرد نوآورانه نه تنها به ساخت و نوسازی مدارس سنگی کمک میکند، بلکه نقش الگوسازی نیز ایفا کرده و ناظران، پیمانکاران و مردم محلی را با این روشهای نوین ساختوساز آشنا میسازد.
پایداری مالی و تمرکز داخلی بنیاد علوی در اجرای طرحهای عمرانی
در پایان، مسئول پروژههای عمرانی بنیاد علوی به سازوکار تأمین مالی این بنیاد پرداخت. او تصریح کرد که بنیاد مستضعفان و بنیاد علوی برخلاف تصور عمومی، هیچ بودجه مصوب دولتی دریافت نمیکنند. ساختار مالی بنیاد علوی کاملاً مستقل از بودجه عمومی کشور بوده و تمام طرحهای حمایتی، اجتماعی و عمرانی این نهاد از محل سود هلدینگهای اقتصادی زیرمجموعه بنیاد مستضعفان تأمین میشود. این استقلال مالی، پایداری و ثبات را در اجرای چنین پروژههای بزرگ و بلندمدتی تضمین میکند و امکان برنامهریزی جامعتری را فراهم میآورد.
وی همچنین تأکید کرد که تمامی اقدامات و فعالیتهای اجرایی بنیاد علوی صرفاً در محدوده جغرافیایی ایران انجام میشود و هیچگونه فعالیت اجرایی خارج از کشور ندارد. فعالیتهای بینالمللی این نهاد تنها در سطح صادرات محصولات و خدمات هلدینگهای اقتصادی زیرمجموعه آن خلاصه میشود. این تعهد به فعالیت داخلی، بر تمرکز بنیاد بر رفع نیازها و توسعه زیرساختها در اقصی نقاط کشور، بهویژه در مناطق محروم و کمتر برخوردار، تأکید دارد و نشان میدهد که تمامی سود حاصله مجدداً به چرخه توسعه داخلی باز میگردد.
