افزایش بهره‌وری و ایمنی در معادن کشور امروز بیش از هر زمان دیگری به یک بازنگری ساختاری و دیجیتال نیاز دارد. سخنان معاون معدنی وزارت صمت در بیست‌وسومین اجلاس نظام مهندسی معدن ایران، نقشه راه روشنی ارائه می‌کند تا معادن علاوه بر ارزش‌آفرینی اقتصادی، به پایگاه‌های امن و دوستدار محیط‌زیست تبدیل شوند.
ترکیب دانش فنی با نظارت هوشمند
سرمایه‌گذاری در معادن زمانی موفق است که آموزش مستمر و به‌روز کارکنان با ابزارهای نظارتی دیجیتال همراه شود.
- هوشمندسازی فرایندها با استفاده از اینترنت اشیاء و تحلیل بیگ‌دیتا
- راه‌اندازی سامانه یکپارچه کاداستر برای پایش لحظه‌ای فعالیت‌های اکتشاف و استخراج
این زیرساخت‌ها نه تنها خطاهای انسانی را کاهش می‌دهد، بلکه امکان پیش‌بینی بحران‌ها را پیش از وقوع فراهم می‌کند.
توانمندسازی منابع انسانی و کاهش ریسک
بدون ارتقای مهارت و استانداردسازی دانش مهندسان و کارگران معدن، هر سامانه هوشمندی ناکارآمد خواهد ماند. مطابق آمار، سهم بالای خطاهای انسانی و فرسودگی تجهیزات، بیش از نیمی از حوادث معدنی را رقم می‌زند. الزام دریافت گواهینامه‌های فنی-حرفه‌ای و به‌روزرسانی مداوم دوره‌های آموزشی، سرمایه انسانی را به اصلی‌ترین دارایی معادن تبدیل می‌کند.
زیرساخت یکپارچه و داده‌محور
انتقال پایگاه داده‌های علوم زمین به وزارتخانه و تقویت “شورای هماهنگی داده‌ها” نویدبخش تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر اطلاعات دقیق است. با راه‌اندازی نسخه جدید سامانه کاداستر، تمامی معادن کشور زیر لوپ نظارت یکپارچه قرار می‌گیرند و امکان تحلیل کارکردها و بهبود مستمر فراهم می‌شود.
توسعه پایدار و نقش جوامع محلی
معدن‌کاری تنها فعالیت اقتصادی نیست؛ پیوند با جامعه میزبان شرط بقای بلندمدت پروژه‌هاست. اختصاص بخشی از حقوق دولتی معادن به توسعه زیرساخت‌های محلی، علاوه بر کاهش تنش‌ها، اعتماد و حمایت عمومی را تقویت می‌کند.
با رفع موانع بانکی و گمرکی در واردات تجهیزات جدید، می‌توان چرخه فرسودگی ماشین‌آلات را شکسته و به استانداردهای جهانی نزدیک شد.
در چشم‌انداز آینده، همگامی فناوری و نیروی انسانی متخصص، همراه با مشارکت فعال جوامع محلی، رمز موفقیت معادن ایران است. پیاده‌سازی این رویکردها مسیر معادن را به توسعه پایدار، ایمنی بالا و نقش‌آفرینی قدرتمند در اقتصاد ملی هموار می‌کند.
