شورای ملی ثبت میراث طبیعی ایران، کهنسال‌ترین درخت ارس ایران، معروف به “ارس مراد”، واقع در روستای کشکوئیه شهرستان جیرفت استان کرمان را رسماً واجد ارزش ثبت ملی تشخیص داد. این درخت با قدمتی شگفت‌انگیز بین ۳۷۵۰ تا ۳۸۵۰ سال، نه تنها نمادی از پایداری طبیعت ایران است، بلکه به عنوان یکی از قدیمی‌ترین موجودات زنده کشور، جایگاه ویژه‌ای در میراث طبیعی و فرهنگی ما پیدا کرده است.
اهمیت “ارس مراد” و نقش آن در حفظ میراث طبیعی
علیرضا ایزدی، مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی، اعلام کرد که این تصمیم مهم در جلسه ۱۹ خرداد شورای ملی ثبت میراث طبیعی اتخاذ شده است. او با تأکید بر اهمیت این درخت، اظهار داشت: “ارس مراد نه تنها نمادی از پایداری و تاریخ طبیعی منطقه جنوب استان کرمان است، بلکه به عنوان یکی از قدیمی‌ترین موجودات زنده ایران، اهمیت ویژه‌ای در حفاظت از میراث طبیعی کشور دارد.”
این ثبت ملی، گامی حیاتی در جهت حفاظت از این گنجینه طبیعی منحصر به فرد است. درختان کهنسال، به خصوص گونه‌هایی مانند ارس که طول عمر بسیار بالایی دارند، اطلاعات ارزشمندی درباره تاریخ آب و هوا، تغییرات اقلیمی، و حتی رویدادهای تاریخی منطقه‌ای در دل خود جای داده‌اند. حفظ آن‌ها به معنای حفظ یک بخش زنده از تاریخ سیاره و میراث زیستی ماست.
افزایش فهرست میراث طبیعی ملی با ثبت ۹ اثر دیگر
در همین جلسه، ۹ اثر طبیعی ارزشمند دیگر نیز به فهرست میراث طبیعی ملی کشور افزوده شدند. این تنوع در ثبت آثار، نشان‌دهنده گستردگی و غنای طبیعی ایران است که شامل آبشارها، محوطه‌های فسیلی و سایر پدیده‌های زمین‌شناختی می‌شود. از جمله این آثار می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- آبشار نیاسر در استان اصفهان: این آبشار زیبا و دائمی، به دلیل پوشش گیاهی متنوع و مناظر طبیعی چشم‌نواز، یکی از جاذبه‌های مهم طبیعی استان به شمار می‌رود.
- منظر طبیعی و محوطه فسیلی اشکفت کاشان در استان اصفهان: این محوطه به عنوان یکی از محوطه‌های زمین‌شناسی مهم و ارزشمند با اهمیت علمی و تاریخی بالا، ثبت ملی شده است. محوطه‌های فسیلی، پنجره‌ای به گذشته‌های دور و حیات در میلیون‌ها سال قبل هستند و اطلاعات ارزشمندی درباره تکامل گونه‌ها و محیط زیست باستانی ارائه می‌دهند.
- آبشار رودفرق در استان کرمان: این آبشار با چشم‌اندازهای طبیعی بکر و ارزش‌های زیست‌محیطی خاص خود، به فهرست میراث طبیعی ملی کشور اضافه شده است.
حفاظت و توسعه گردشگری پایدار
مدیرکل ثبت و حریم آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی تأکید کرد که ثبت این آثار طبیعی، از کهنسال‌ترین درختان گرفته تا آبشارها و محوطه‌های فسیلی، گامی مهم در حفاظت از ذخایر طبیعی کشور و توسعه گردشگری پایدار محسوب می‌شود. این اقدام به حفظ هویت طبیعی و فرهنگی ایران کمک شایانی خواهد کرد. با ثبت این آثار، فرصت‌های جدیدی برای پژوهش‌های علمی، آموزش محیط زیست و جذب گردشگران علاقه‌مند به طبیعت‌گردی و میراث طبیعی فراهم می‌شود. همچنین، این حفاظت می‌تواند به توسعه اقتصادی جوامع محلی اطراف این میراث‌ها از طریق گردشگری مسئولانه کمک کند.
